Με θέμα τις τουρκικές προκλήσεις
Με ευρωπαϊκές συστάσεις προς την Τουρκία για αποφυγή προκλητικών ενεργειών ολοκληρώθηκε η άτυπη σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, με την Κομισιόν να προκρίνει ως καλύτερη λύση τον «εποικοδομητικό διάλογο» μεταξύ των δύο πλευρών. «Ως Συμβούλιο και προεδρία του Συμβουλίου αυτό θα υποστηρίξουμε» τόνισαν ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, αλλά και ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Χάικο Μάας.
«Η Τουρκία πρέπει να απέχει από μονομερείς ενέργειες. Αυτό αποτελεί βασικό στοιχείο προκειμένου να προχωρήσει ο διάλογος. Θέλουμε να βρούμε δρόμο προς μια πιο υγιή σχέση, προς όφελος τόσο της ΕΕ όσο και της Τουρκίας», δήλωσε ο Μπορέλ μετά το τέλος του άτυπου συμβουλίου των Υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ του οποίου προήδρευσε και τόνισε ότι θα πρέπει να βαδίσουμε σε μια «λεπτή γραμμή» ανάμεσα στη διατήρηση ενός πραγματικού χώρου για διάλογο και στην παρουσίαση συλλογικής δύναμης στην υπεράσπιση των κοινών μας συμφερόντων. «Θέλουμε να δώσουμε μια σοβαρή ευκαιρία στον διάλογο», είπε χαρακτηριστικά και εξέφρασε την εκτίμησή του για την διαμεσολαβητική προσπάθεια της Γερμανίας, επισημαίνοντας παράλληλα ότι και ο ίδιος θα προσπαθήσει το επόμενο διάστημα να δημιουργήσει «χώρο για διαπραγματεύσεις για όλα τα θέματα της περίπλοκης και δύσκολης σχέσης με την Τουρκία».
Υπενθυμίζεται πως ένα 24ωρο νωρίτερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας είχε υποστηρίξει πως ο Ζοζέπ Μπορέλ θα παρουσιάσει «κυρώσεις που δαγκώνουν», ωστόσο κάτι τέτοιο δεν επιβεβαιώθηκε. Για το ζήτημα των κηρώσεων υπήρξε προφορική αναφορά από τον Ζοζέπ Μπορέλ ενόψει συζητήσεων για διαμόρφωση μιας λίστας. Το θέμα παραπέμπεται στη Σύνοδο Κορυφής που θα πραγματοποιηθεί στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου. Όπως τόνισε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας υπήρξε μια συζήτηση για πιθανές κυρώσεις, ωστόσο η λίστα θα καταρτιστεί το επόμενο διάστημα και συγκεκριμένα τον Σεπτέμβριο. «Θα επεξεργαστούμε έναν κατάλογο. Συμφωνήσαμε να τον αναπτύξουμε περαιτέρω και τον Σεπτέμβριο να τον ολοκληρώσουμε», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Ο Μπορέλ, αναφερόμενος στις πιθανές κυρώσεις, σημείωσε πως προς ώρας εξετάζονται μέτρα κατά φυσικών προσώπων, αλλά, όπως συμπλήρωσε, μπορεί να επεκταθούν σε δραστηριότητες και «πάγωμα» περιουσιακών στοιχείων. «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μου είχε ζητήσει να παρουσιάσω προτάσεις. Παρουσίασα τι μπορούμε να κάνουμε. Πρώτα είναι πιθανές κυρώσεις κατά ατόμων, μετά κατά κεφαλαίων και πλοίων, μπορούμε να ασκήσουμε κυρώσεις για συμμετοχή σε ενέργειες που θεωρούμε παράνομες, απαγορεύοντας τη χρήση ευρωπαϊκών πόρων, τεχνολογίας κλπ. Εστιάζουμε σε ό,τι έχει να κάνει με ενέργειες που θεωρούμε παράνομες, Αρχικά πάντως είναι οι κυρώσεις κατά ατόμων αλλά υπάρχουν πολλές υποδομές και πολλές οικονομικές πτυχές που συνδέονται με αυτές τις ενέργειες και αυτές θα πρέπει να στοχεύσουμε πριν πάμε σε ευρύτερης κλίμακας κυρώσεις», είπε.
Συμπληρώνοντας τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, ο Γερμανός Υπουργός Εξωτερικών Χάικο Μάας, η χώρα του οποίου ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της Συμβουλίου της ΕΕ, υπογράμμισε την ανάγκη για διπλωματική οδό, τονίζοντας πως «διπλωματική λύση είναι ο εποικοδομητικός διάλογος». «Ως Συμβούλιο και προεδρία του Συμβουλίου, θα προσπαθήσουμε να υποστηρίξουμε τον εποικοδομητικό διάλογο». «Αυτή είναι η μόνη διέξοδος που μπορεί να υπάρξει», σημείωσε.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Alpha Κύπρου, οι πιθανές επιλογές που παρουσίασε προφορικά ο Ζοζέπ Μπορέλ είναι:
- Περιοριστικά μέτρα σε περίπτωση συνέχισης παράνομων γεωτρήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.
- Καταχώρηση των πλοίων που εμπλέκονται σε παράνομες ερευνητικές δραστηριότητες της Τουρκίας.
- Τομεακές κυρώσεις (πωλήσεις, προμήθειες, εξαγωγή υλικού σχετικά με έρευνες στον ενεργειακό τομέα, μεταφορά τεχνολογίας και προϊόντων)
- Απαγόρευση δανεισμού σε τράπεζες και βιομηχανίες της Τουρκίας από κρατικές τράπεζες της ΕΕ
- Ενδεχόμενο μείωσης ευρωπαϊκών κονδυλίων στην Τουρκία.
- Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης της Τουρκίας μέχρι τον Σεπτέμβριο, δυνατότητα εξέτασης απαγόρευσης ταξιδιών σε συγκεκριμένα πρόσωπα (travel ban)
- Να ενισχυθούν περαιτέρω οι καταχωρήσεις για ενέργειες Τουρκίας σε θαλάσσιες ζώνες ΚΔ και Ελλάδας σε υφιστάμενο καθεστώς κυρώσεων κατά Τουρκίας.
Κατά τα λοιπά, οι Μπορέλ και Μάας εξέφρασαν την αλληλεγγύη του Συμβουλίου των ΥΠΕΞ της ΕΕ προς την Ελλάδα και την Κύπρο. «Είχαμε μια πολύ σημαντική συζήτηση για την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο και συμφωνήσουμε ότι πρέπει να υπερασπιστούμε τα ευρωπαϊκά συμφέροντα, συνεπώς τα ελληνικά και τα κυπριακά», τόνισαν. Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας δήλωσε ότι οι σχέσεις ΕΕ – Τουρκίας έχουν γίνει πολύ δύσκολες λόγω των γεγονότων στην Ανατολική Μεσόγειο και βασικός σκοπός είναι να υπάρξει ένας εποικοδομητικός διάλογος, υπογραμμίζοντας ότι η Γερμανία θα συνεχίσει τις προσπάθειες μεσολάβησης ανάμεσα σε όλες τις πλευρές τις προσεχείς ημέρες και εβδομάδες. «Ας δώσουμε μια ευκαιρία στη διπλωματία», είπε.
Δένδιας: «Βασιζόμαστε πάντα στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη»
Νωρίτερα, προσερχόμενο στη Σύνοδο, ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, τόνισε ότι «βασιζόμαστε πάντα στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη». Χαρακτήρισε «απόλυτη αναγκαιότητα» – προκειμένου να επιτευχθεί αποκλιμάκωση στη Μεσόγειο – τις επικείμενες ανακοινώσεις του Ύπατου Εκπροσώπου Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ σχετικά με επιλογές για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας. «Περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον τις ανακοινώσεις Μπορέλ, σχετικά με τις επιλογές για κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας. Το θεωρούμε απόλυτη αναγκαιότητα, προκειμένου να επιτευχθεί αποκλιμάκωση στην Μεσόγειο», δήλωσε ο κ. Δένδιας. Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το κλίμα που επικρατεί στο Συμβούλιο, ο υπουργός τόνισε: «Βασιζόμαστε πάντα στην ευρωπαϊκή αλληλεγγύη. Αυτές είναι οι αξίες της κοινότητας των εθνών».
Μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου, ο Νίκος Δένδιας εστίασε στην «ομόθυμη συμπαράσταση όλων των εταίρων», όπως είπε, που κέρδισε η Ελλάδα και εξέφρασε την ικανοποίησή του για το «απολύτως υποστηρικτό κλίμα». Ο κ. Μπορέλ, προσέθεσε ο υπουργός Εξωτερικών, παρουσίασε επιλογές μελλοντικών κυρώσεων στην Τουρκία, οι οποίες θα παρουσιαστούν στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 24 Σεπτεμβρίου, εάν μέχρι τότε δεν έχει υπάρξει αποκλιμάκωση από την τουρκική πλευρά και διάλογος.
«Άρα λοιπόν, νομίζω πως η ελληνική πλευρά πήρε αυτό που θα μπορούσε να πάρει. Μια κατανόηση κυρώσεων, εάν η Τουρκία δεν αποκλιμακώσει και δεν επιστρέψει στο τραπέζι του διαλόγου», εξήγησε ο κ. Δένδιας και εξέφρασε την ελπίδα ότι η Τουρκία «θα επανέλθει στη λογική, θα σταματήσει τις προκλήσεις και τις αυθαίρετες ενέργειες, θα σταματήσει τις παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου και θα επιτρέψει στην Ελλάδα να επανέλθει σε ένα πλαίσιο συζήτησης για τη μία διαφορά, δηλαδή την ΑΟΖ και τις υπερκείμενες θαλάσσιες ζώνες, με πλαίσιο αναφοράς το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας».
Ερωτηθείς σχετικά με την «κόκκινη γραμμή» της ελληνικής κυβέρνησης, ο Νίκος Δένδιας δήλωσε ότι είναι «το Σύνταγμα της χώρας, η προστασία της κυριαρχίας και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων».
